Het ondernemingsplan: moet dat nou?

Je weet het zeker: je wilt voor jezelf beginnen en je voelt dat het gaat lukken. De meeste geldschieters en toekomstige werknemers zullen echter wat meer houvast verlangen dan alleen jouw optimisme. Tijd voor het ondernemingsplan. Lang niet elke beginnende ondernemer ziet het nut van een ondernemingsplan. Voor veel mensen is ondernemen meer een kwestie van 'doen' dan van 'denken'. Ondernemen is vooral: klanten werven, offertes opstellen, uren draaien en die na de gedane arbeid factureren. Plannen maken? Waarom zou je?! Andere ondernemers hebben een volstrekt tegenovergestelde benadering. Zij hebben hun concurrenten uit en te na geanalyseerd, ze hebben voor zichzelf een strategische 'marsroute' voor de komende vijf jaren uitgestippeld en ze lijken precies te weten wat de bedrijfsactiviteiten gaan opleveren en kosten. Het ondernemingsplan lijkt wel een bijbel, met decreten die zij slaafs navolgen.

Literatuur

Een verstandige ondernemer kiest een midden tussen deze twee uitersten. Ja, een ondernemingsplan is waardevol. Maar nee, het is niet heilig. Ja, het is zinvol vast te leggen wat je plannen zijn: voor jezelf, voor eventuele financiers en medewerkers. Maar nee, je hoeft je niet per se te houden aan het plan. Als blijkt dat er aanleiding is om af te wijken van het plan, dan doe je dat. Dan stel je het plan toch gewoon bij? Het plan is nooit af: het wordt telkens herzien als zich veranderingen voordoen in de omgeving of als er nieuwe inzichten rijzen. Ondernemen en plannen maken zijn in een voortdurende dialoog verwikkeld: doen volgt op denken en denken op doen.

Onderdelen van een ondernemingsplan

Hoe ziet een eerste opzet van zo'n voorlopig, voor verbetering vatbaar ondernemingsplan er uit? Er zijn allerlei manieren om een ondernemingsplan in te delen, maar de kernelementen staan wel min of meer vast.

• Wie ben je en wat ga je doen? Een kort cv en een beschrijving van je (voorgenomen) bedrijfsactiviteiten, waarbij je ook de rechtsvorm moet vermelden. Indien je met een of meer partners start, moet je uiteraard van alle betrokkenen een kort cv opnemen.
• Voor wie ga je activiteiten ondernemen? Met andere woorden: Op welke doelgroep ga jij je richten?
• In welke behoefte voorziet jouw product of dienst? Op welke trends speel je hiermee in (hiervoor moet je de kansen en bedreigingen in kaart brengen die voor jou van belang zijn).
• Waarin onderscheid jij je gunstig ten opzichte van concurrerende bedrijven? (hiervoor moet je je sterke en zwakke punten opsommen).
• Een toelichting op de marketing. Wat is de prijs van jouw product of dienst? Hoe zorg je voor promotie? Indien van toepassing: waar vindt de verkoop plaats en hoe ziet de distributie van jouw producten eruit?
• Indien je gaat samenwerken met anderen: een managementplan. Wie doet wat, welke bevoegdheden heeft iedere partner?
• Het financieel plan. Wat kosten je activiteiten en wat leveren ze op? Ondernemen is in feite weinig meer dan zaken tegen een zo laag mogelijke prijs inkopen, waarde toevoegen en tegen een zo hoog mogelijke prijs verkopen.In het financieel plan maak je een schatting van alle inkoop- en productiekosten en van de omzet die daar tegenover staat, het liefst over een periode van drie tot vijf jaar. Ook breng je de liquiditeitsplanning in kaart: wanneer komt er geld binnen en wanneer gaat er geld uit? Als je dit weet, kun je bepalen wanneer je een beroep moet doen op je spaarrekening, een persoonlijke lening moet afsluiten of een andere bron van financiering moet aanspreken.

Er bestaan talrijke modelplannen die de startende ondernemer kan gebruiken bij het opstellen van het ondernemingsplan. Sommige zijn gratis, andere kosten geld.