U heeft besloten om een bedrijf te gaan kopen. Misschien omdat u vindt dat het wel eens tijd wordt om op eigen benen te gaan staan of omdat u gewoon een geweldig idee heeft dat in de praktijk gebracht moet worden. U wilt in ieder geval iets gaan kopen in plaats van zelf iets op te zetten. Nu is het de volgende stap om te bepalen waaraan het over te nemen bedrijf moet voldoen. Vraag uzelf af: 'Wat is er allemaal voor nodig om mijn ideeën tot uitvoer te kunnen brengen? Wat is het juiste bedrijf voor mij?'
Niet gemakkelijk
U moet er niet van uit gaan dat een bedrijfsovername een gemakkelijke transactie is. Het betreft soms een behoorlijk groot proces. Een bedrijfsovername is namelijk veel meer dan het afspreken van een overnameprijs om elkaar daarna meteen de hand te schudden en een krabbeltje te zetten. Eerst ligt er voor u de bijzonder moeilijke taak om het juiste bedrijf te vinden. Door het grote aanbod is het niet gemakkelijk om het juiste bedrijf te vinden. En ga er maar vanuit dat, dat juiste bedrijf dat u gevonden denkt te hebben toch ineens een stuk minder perfect is als het prijskaartje u niet goed bevalt. Er komen heel veel verschillende aspecten bij kijken, zoals het afspreken van wat er precies gekocht wordt, hoe de overname gefinancierd gaat worden, hoe de betalingen gedaan zullen worden, wat de rol van de verkoper na de verkoop is, wat er met het personeel gebeurt, etc. U snapt wel dat het af en toe even kan duren voor een koper en verkoper het over alles eens zijn. Hoe langer dit proces duurt, hoe minder perfect het totale plaatje wordt voor u.
Compromissen
Of u nu de koper of de verkoper bent, het is belangrijk te weten wat u precies wilt en wat de andere partij precies wil. Dit houdt ook in dat u weet wat u niet per se nodig heeft en op welke gebieden u de koper dus eventueel tegemoet kunt komen. Dit laat zien dat u ook wel degelijk bereid bent om te werken naar een oplossing die werkt voor u en voor de verkoper. Op deze manier worden compromissen gevormd, waardoor het proces sneller zal gaan en er (hopelijk) uiteindelijk een deal gesloten kan worden. Natuurlijk lukt dat niet altijd. Soms komen koper en verkoper gewoon niet tot een overeenkomst. Een van beide partijen heeft bepaalde eisen waar de andere partij niet aan kan en/of wil voldoen. In zo’n geval is het soms beter om af te zien van voortzetting van de onderhandelingen. Het kan erg moeilijk zijn om zomaar te stoppen door het meespelen van emoties en het vooruitzicht van het lange overnameproces dat nu weer helemaal opnieuw moet beginnen. Als u bedenkt hoeveel tijd, moeite en geld u al in het overnameproces gestopt heeft, kan het erg verleidelijk zijn om toch maar gewoon toe te geven aan de eisen van de ander, ook al is hdat niet verstandig of kunt u dit uzelf helemaal niet veroorloven.
Voorkennis
Wanneer een koper al kennis heeft van het bedrijf door een overdracht binnen de familie, of een verleden bij het bedrijf als werknemer, heeft deze koper het voordeel dat hij al erg goed weet wat hij koopt. Ook komt het wel eens voor dat de koper en de verkoper elkaar al kennen. In dat geval heeft een persoon het juiste bedrijf al gevonden door de voorkennis die hij heeft van het bedrijf.
Het zoekprofiel
Het grootste deel van de kopers heeft nog geen band met het bedrijf. Hoe vinden die dan het juiste bedrijf? Deze kopers komen bij een bepaald bedrijf uit door eisen op te stellen en daarna te gaan kijken welk bedrijf daar het best bij past. Dit heet een zoekprofiel. De belangrijkste onderdelen van het zoekprofiel zijn:
De branche
In welke branche wilt u actief zijn? Meestal betreft het een branche die te maken heeft met uw opleiding of eerdere werkzaamheden. In dat geval is de branche al bekend bij u. U beschikt dus over de vereiste kennis en ervaring. Daar komt nog bij dat u misschien ook al bekend bent bij (een deel van) de branche, wat u een bepaald netwerk van contacten heeft opgeleverd.
De vestigingsplaats
Het komt wel eens voor dat een bedrijf in een bepaald gebied moet staan door de aanwezigheid van hoogopgeleid personeel, grondstoffen, een grote afzetmarkt, etc. Als dat het geval is, kunt u er vaak niet onderuit. Dit puntje gaat echter over uw eigen wensen voor een vestigingsplaats en wordt vooral beïnvloed door uw privéleven. Misschien bent u wel verbonden aan een bepaalde regio, bijvoorbeeld door het werk van uw partner of de school van uw kinderen. Een andere belangrijke factor die meespeelt in uw keuze is de reistijd van uw huis naar het bedrijf.
Het type bedrijf
De vraag naar handelsbedrijven en bedrijven in de zakelijke dienstverlening is veel groter dan de vraag naar productiebedrijven. Misschien komt dat wel doordat een productiebedrijf enorm kapitaalintensief is. Door de grote hoeveelheid kapitaal kost het namelijk veel geld om zo’n bedrijf over te nemen. Daar komt nog bij dat er bepaalde kennis van producten en productiemethoden nodig is om de mogelijkheden van een productiebedrijf volledig te kunnen benutten.
De bedrijfscultuur
Om een bestaand bedrijf te kunnen kopen, dient het bedrijf al enige tijd te bestaan. In die tijd was er een andere eigenaar die het bedrijf heeft gerund op zijn eigen manier. Dit heeft ertoe geleid dat er een bepaalde cultuur is ontstaan in dat bedrijf. Deze cultuur heeft betrekking op zaken als de omgang met klanten, de hiërarchie van alle personen binnen het bedrijf, de taken en bevoegdheden van alle werknemers, de manier waarop bepaalde projecten worden aangepakt, etc. Als koper van het bedrijf neemt u de plek in van de verkoper. Wanneer u een totaal andere persoon bent dan de verkoper, kan het zijn dat u helemaal niet past in deze bedrijfscultuur. Een tip: ga een bedrijfscultuur niet proberen te veranderen als deze niet naar uw zin is. U kunt beter op zoek gaan naar een ander bedrijf dat wel bij u past dan heel het bedrijf om te gooien.
De levensfase van het bedrijf
Net zoals het leven van een mens is het leven van een bedrijf onder te verdelen in verschillende fases, zoals start, groei, consolidatie en verder. Elke fase vraagt om een andere stijl van leidinggeven en brengt andere uitdagingen met zich mee.
De omvang van het bedrijf
Hoe groter het bedrijf is, des te meer variabelen er zijn om rekening mee te houden. Dit is niet alleen bepalend voor de overnameprijs, maar ook voor de bedrijfsvoering. Een groot bedrijf is moeilijker te besturen dan een klein bedrijf. In uw eentje kunt u echt geen groot bedrijf runnen. U dient dan mensen in te schakelen waaraan u bepaalde taken kunt overdragen. Hierdoor wordt u wel steeds verder verwijderd van de werkvloer. Als u als koper nog niet weet welk bedrijf het juiste is voor u en dus nog op zoek bent, is het verstandig om een zoekprofiel op te stellen. Vaak gaat de zoektocht naar voor u interessante bedrijven een stuk sneller als u van tevoren al duidelijk heeft waaraan zo’n bedrijf moet voldoen.
Kijk voordat u allerlei bedrijven gaat testen aan uw zoekprofiel eerst naar het financiële plaatje. Wat is uw budget en wat kunt u daar allemaal mee? Er is namelijk niets zo frustrerend als het perfecte bedrijf gevonden hebben en het dan niet kunnen betalen. Het is daarom slim om eerst te kijken welke bedrijven er allemaal binnen uw prijsrange passen. Het zoekprofiel past u dan toe op alle overgebleven bedrijven om zo het enige echte juiste bedrijf voor u te vinden.
