Hoe vind je de juiste overnamekandidaat?

In een door VNO-NCW gepubliceerd onderzoek kwam naar voren dat 35% van de respondenten liever ondernemer zou zijn dan loonslaaf. Nee, dit laatste woord is geen woordkeuze van ondergetekende. Het stond letterlijk zo in het rapport. Blijkbaar omdat het door een derde van de ondervraagden ook letterlijk zo wordt ervaren. Altijd die leidinggevende die druk uitoefent, de doelstellingen van de organisatie, de afdeling en van jezelf, eigen initiatief dat sneuvelt of verdrinkt in compromissen en de vele schijven waarover iets gaat voordat er een besluit valt. Nee, dan maar liever ondernemer. Echter… Het aandeel ondernemers op de werkzame beroepsbevolking in het gepubliceerde onderzoek bedroeg slechts 12%. Ik concludeer hieruit gemakshalve dat er veel meer mensen zijn die ondernemer willen worden, maar het niet doen. Deze groep mensen is van groot belang voor opvolging van oudere generatie ondernemers, maar bestaat echter voor een deel uit potentiële ondernemers die het ondernemen onderschatten en verwachten dat er geen druk is als je zelf de baas bent. Deze groep zien we vaak in televisieprogramma’s als “Ik Vertrek”.

Men vertrekt met het hele gezin naar een warm oord in de hoop daar wel gelukkig te worden en steekt zich zonder verstand van zaken en zonder het doen van onderzoek in grote schulden. We noemen deze groep de romantiserende wannabe-ondernemers. Een ander deel van de groep bestaat uit een aantal mensen die daadwerkelijk zouden willen ondernemen, het niet onderschatten maar onvoldoende middelen hebben om ook echt een onderneming te starten of over te nemen. Ofwel, goede ondernemers zonder geld. De rest zijn goed gekwalificeerde “loonslaven” met voldoende capaciteit en middelen om een onderneming te starten of over te nemen. (management buy in kandidaten). Als verkoper ben je op zoek naar de laatste groep, maar hoe selecteer je ze en hoe voorkom je dat je in verregaande onderhandeling gaat met een romantiserende wannabe of een goede kandidaat zonder geld…. Op deze selectie lopen veel potentiële overnames stuk. Verkopers worden teleurgesteld in het proces en besluiten uiteindelijk maar door te gaan met hun onderneming. Dit is op langere termijn geen goede oplossing. Ook voor de potentiële ondernemer die dit verhaal leest en zich afvraagt bij welke groep hij of zij hoort, is het van groot belang om dit voor zichzelf duidelijk te hebben. Wat zijn de consequenties van ondernemen en specifiek van het overnemen van een bedrijf? Hoeveel geld moet erin, wat heeft het voor effect op de thuissituatie, kun je goed financieren zodat je ook tegenvallers op kunt vangen etc.

Ook het hebben van een financiële back-up (participatiemaatschappij of eventueel familie) behoort tot de mogelijkheden. Door goede voorbereiding kun je van ‘romantiserende wannabe’ de stap maken naar goed gekwalificeerde management buy in kandidaat. Kortom; verdieping en selectie is van groot belang voordat je stappen zet, zowel in verkoop als koop. Met behulp van deze twee zaken kunnen we het percentage van 12% verhogen en kan worden gewerkt aan de goede opvolging van vele bedrijven in Nederland.