Bedrijfsoverdracht of -overname
Bij overdracht van een onderneming, of een zelfstandig deel daarvan wordt van oudsher geen btw geheven als het gaat om de leveringen en diensten die verband houden met die overdracht. Daarbij geldt de voorwaarde dat de overnemende partij de onderneming (of een zelfstandig onderdeel daarvan) voortzet of in ieder geval de bedoeling heeft deze voort te zetten. Er wordt geen heffing van btw toegepast in de volgende gevallen:
- overdracht (en voorgenomen voortzetting) van een (deel van een) onderneming aan een derde;
- wijziging van de rechtsvorm van een onderneming (b.v. omzetting éénmanszaak in bv);
- voortzetting van een onderneming na boedelscheiding;
- een juridische fusie (het gehele vermogen gaat over naar een andere rechtspersoon) of een juridische splitsing (het vermogen wordt verdeeld over twee of meer personen);
- vorming en splitsing van fiscale eenheden.
Overgenomen btw-verplichtingen
Bij de overdracht treedt de overnemende ondernemer in de plaats van de overdragende ondernemer. Dit heeft tot gevolg dat de overnemende ondernemer ook bepaalde fiscale rechten en verplichtingen overneemt. Het gaat daarbij voor de btw om de volgende zaken: Goederen en diensten worden soms niet in gebruik genomen in het tijdvak waarin de factuur wordt uitgereikt. In sommige gevallen vindt aftrek van voorbelasting dan plaats op grond van het vermoedelijk gebruik. Als bij ingebruikneming blijkt dat te veel of te weinig btw in aftrek is gebracht moet de in rekening gebrachte btw worden herrekend. De overnemer kan hier de ingebruiknemer zijn; Voor aftrek van voorbelasting over roerende- en onroerende zaken geldt een herzieningstermijn van respectievelijk vier en negen boekjaren; de overname kan binnen die periode zijn gelegen; Voor agrarische ondernemers geldt de landbouwregeling. Op hun verzoek kunnen zij in de heffing van de btw worden betrokken (landbouwoptie). Een dergelijke keuze geldt in principe voor vijf jaar. Bij overdracht van een bedrijf binnen die vijf jaar is de koper in principe aan deze keus gebonden. In bepaalde gevallen is goedgekeurd dat van de termijn van 5 jaar wordt afgeweken. Bij overdracht van een landbouwbedrijf kunnen eveneens de al eerder genoemde herrekenings- en herzieningsbepalingen een rol spelen.
Margeregeling en bedrijfsovername
Bij bedrijfsovername gelden enige afwijkende regels voor de toepassing van de zogenaamde margeregeling als u de globalisatieregeling toepast. Let op! Als u (een deel van) een onderneming overneemt en er is sprake voor de btw van een algemeenheid van goederen dan treedt u voor de Belastingdienst in de plaats van degene die (het deel van) de onderneming heeft overgedragen. U bent dus gebonden aan het belastingregime van de vorige eigenaar. Als u een landbouwbedrijf overneemt, gelden bijzondere regels.
Een algemeenheid van goederen voor de btw
Vóór en ná de overdracht moet het gaan om een zogenaamde algemeenheid van goederen. Dit betekent dat u, als u zaken van uw onderneming overdraagt die een gezamenlijke bestemming en daardoor een bepaalde samenhang hebben, deze als één geheel moet overdragen. Als u bijvoorbeeld uw inventaris, enkele personeelsleden en uw handelsnaam overdraagt, draagt u een algemeenheid van goederen over. Als u een enkel bedrijfsmiddel of enkele losse bedrijfsmiddelen verkoopt, blijft de samenhang niet behouden. Er zal dan meestal geen sprake zijn van achterwege blijven van heffing van btw. Ook moet worden voldaan aan de voorwaarde da de overnemende partij de onderneming (of een zelfstandig onderdeel daarvan) voortzet of in ieder geval de bedoeling heeft deze voort te zetten.