Ruzie komt overal voor. Binnen ondernemingen is dit niet anders. Als het tot een conflict komt dat dreigt te escaleren, is het voor de ondernemers noodzakelijk om in te grijpen. De onderneming mag natuurlijk niet de dupe worden van het conflict. Het is dan van groot belang dat er vooraf goede schriftelijke afspraken zijn gemaakt, waarin een oplossing of de weg naar de oplossing eenduidig is vastgelegd.
Op het moment dat er sprake is van ruzie in een onderneming moet men kunnen terugvallen op duidelijke afspraken welke zijn vastgelegd, maar men komt op dat moment vaak juist tot de conclusie dat er geen goede regelingen om de geschillen op te lossen op papier zijn gezet. Het is niet ongebruikelijk dat ondernemers (te) weinig tijd en geld besteden aan het vastleggen van dergelijke afspraken, want iemand had bij aanvang nog wel ergens een “standaardcontractje” liggen dat men kon gebruiken. Helaas zorgt dit in een later stadium vaak voor grote(re) problemen en voor een veelvoud aan kosten, dan wanneer men het vooraf goed geregeld had.
Het komt vaker voor dan men denkt, dat er binnen een onderneming een conflict ontstaat. Er vallen vanuit onze ervaring als overnamespecialist tal van situaties te beschrijven waardoor er een zakelijk geschil ontstaat dat kan escaleren. Bijvoorbeeld als de ene zakenpartner vindt dat hij zich in de loop der tijd meer voor de onderneming heeft ingespannen en daarom recht heeft op een groter winstaandeel. Er zal daarom ten tijde van het starten of overnemen van een onderneming al dienen te worden nagedacht over goede regelingen om geschillen op te lossen, zoals:
- Wat als de partijen in een later stadium ruzie krijgen? Wie kan op dat moment het bedrijf voortzetten en tegen welke vergoeding?
- Wat gebeurt er als de zakenpartner lange tijd arbeidsongeschikt raakt?
- In hoeverre wordt het de zakenpartner toegestaan om ten tijde van de samenwerking andere bedrijven op te zetten?
- Hoe gaat men om met toekomstige situaties waarin er sprake is van “het staken van stemmen”?
Indien men kiest voor een BV ligt de situatie nog iets complexer, aangezien daarbij meestal zowel afspraken dienen te worden gemaakt tussen de aandeelhouders onderling, alsmede tussen de aandeelhouders en de bestuurders. Men denkt vaak dat dit al is geregeld in de statuten, maar niets is minder waar. Daar komt men helaas vaak pas achter bij calamiteiten. In veel gevallen dient daarvoor ten minste ook een aandeelhoudersovereenkomst te worden opgesteld. Als een aandeelhouder de aandelen van zijn zakenpartner aangeboden krijgt, is het maar de vraag of hij ook in staat is deze af te nemen. Dit is een van de onderwerpen die geregeld kunnen worden in een aandeelhoudersovereenkomst. Zo zou men kunnen afspreken dat bij aanbieding aan de andere zakenpartner de koopsom in termijnen mag worden betaald. Verder is het handig om een afspraak te maken over de manier waarop de waarde wordt bepaald. Bedacht moet worden dat het uittreden van één van de aandeelhouders juist zou kunnen plaatsvinden omdat er ruzie in de tent is.
Andere zaken die in een aandeelhoudersovereenkomst kunnen worden geregeld zijn de gevolgen van arbeidsongeschiktheid, overlijden, een concurrentiebeding en een arbitrageprocedure bij onderlinge conflicten. De wijze waarop geschillen binnen een onderneming kunnen worden opgelost verschilt per rechtsvorm en per situatie en vraagt om maatwerk, maar vooraf duidelijk geformuleerde en vastgelegde afspraken zullen een spoedige en succesvolle oplossing zeker bevorderen.
