Juist nu voor jezelf beginnen?
De economie verkeert in een recessie en het aantal faillissementen stijgt snel. Toch zijn er nog steeds mensen die de stap naar een eigen bedrijf durven nemen. Is het wel handig om nu te starten? Het aantal faillissementen heeft een historisch hoogtepunt of zo u wilt dieptepunt bereikt. Onlangs maakte het Centraal Bureau voor de Statistiek bekend dat in het eerste half jaar van 2003 4.150 faillissementen werden uitgesproken. Dat is dertig procent meer dan in de eerste helft van vorig jaar en het hoogste aantal sinds de jaren tachtig.
Volgens onderzoek van Graydon, een bedrijf dat zich bezighoudt met credit management, ligt het aantal bedrijven dat op de fles ging een stuk hoger. Naast de 4.195 bedrijven die officieel failliet zijn verklaard, bestaat namelijk nog eens een kwart van de particuliere schuldsaneringen uit ondernemers.
Een schuldsanering, officieel de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen, is een regeling die eind jaren negentig in het leven werd geroepen om particulieren na een faillissement niet de rest van hun leven op te zadelen met financiële problemen. Wie van de regeling gebruik maakt, betaalt in drie tot vijf jaar af wat hij kan. De rest wordt kwijtgescholden. Als je bedrijf failliet gaat, blijft dat je veel langer achtervolgen. Als je na tien jaar weer veel geld verdient, moet je alsnog je schuld gaan afbetalen. Door een klein gaatje in de regeling kunnen echter ondernemers soms ook een beroep doen op de schuldsaneringsregeling. Communicatiemanager Robert Blom van Graydon schat dat een kwart van de 5.414 particulieren die er een beroep op deden een bedrijfje had. De organisatie komt dus uit op een totaal van 5.549 failliete bedrijven.
Stijging starters
Het aantal mensen dat een bedrijf opstart, daalt de afgelopen jaren. Begonnen in 2001 nog 65.000 voor zichzelf, in 2002 waren dat er nog maar 52.000. Niet onlogisch natuurlijk: alle berichten over faillissementen, ontslagen en dalende verkoopcijfers stemmen niet positief. Toch verwacht Blom van Graydon binnenkort weer een stijging van het aantal starters. Als het economisch minder gaat zie je altijd in eerste instantie een daling van het aantal starters en een stijging van het aantal faillissementen. Als na verloop van tijd het aantal werklozen flink toeneemt, zie je langzaamaan het aantal starters weer stijging. Ik denk dat dat binnenkort zal gebeuren." Blom noemt deze groep starters de 'gedwongen starters'. Ze zitten namelijk gedwongen thuis op de bank, komen er achter dat ze momenteel niet aan een baan komen, vervelen zich, dus beginnen voor zichzelf.
Niet starten nu?
Of je gedwongen vanuit werkloosheid een bedrijfje begint, of uit vrije wil, de economische omstandigheden zijn momenteel niet ideaal. Zal met een stijging van het aantal starters het aantal faillissementen de pan uitrijzen? Blom: "Deze gedwongen starters zien het eigen bedrijf als een laatste strohalm. Die zullen dus heus niet minder hard vechten voor hun bedrijf. Wel zal een deel eerder uit eigen beweging stoppen. Wie niet kiest voor het ondernemerschap, zoekt gewoon door naar een baan.
Per jaar houden zo'n 18.000 ondernemers het voor gezien. Velen laten overigens een schuld achter." Volgens Blom maakt het verder niet uit wanneer of onder welke omstandigheden je een bedrijf begint. Nu is net zo goed een mooie tijd om te starten als een paar jaar geleden. "Het probleem is niet wanneer, maar hoe. De meeste starters hebben te weinig voorbereid -neem daar minimaal acht maanden voor - , te weinig vakkennis en te weinig ervaring. De meesten denken een gat in de markt te zien en springen daarin. Dat is de voornaamste reden voor een faillissement. Daarnaast leasen ze een veel te dure auto, huren ze een veel te prijzig kantoor en nemen ze te snel personeel aan. Wie dat niet doet, kennis en ervaring heeft en goede voorbereidingen treft, heeft kans van slagen. Het grootste deel dat dat niet heeft, is binnen vier jaar opgedoekt. 22 Procent gaat zelfs het eerste jaar al failliet."