Een kennismakingsgesprek met grote gevolgen

Het eerste contact

In 2007 reageerde Ronald op een drukkerij die te koop werd aangeboden. Bij deze reactie gaf Ronald aan wel geïnteresseerd te zijn in contacten met de dienstverleners die vermeld staan bij de site www.bedrijventekoop.nl. Als reactie op deze melding heb ik als coach voor ondernemers contact met hem gezocht. Tijdens dit telefonische contact gaf Ronald in het begin van het gesprek aan dat hij dacht dat een afspraak nu te vroeg was in zijn besluitvormingstraject. Na een kort gesprek over wat een coach voor ondernemers kan betekenen gaf Ronald aan dat een kennismakingsgesprek eigenlijk ook geen kwaad kon. Een kennismakingsgesprek is bedoeld om elkaar te leren kennen en uiteindelijk te kunnen besluiten of een coachingstraject door beide als waardevol wordt ervaren. Dit betekent niet dat automatisch een coachingstraject volgt, kennismaken is en blijft vrijblijvend voor beide gesprekspartners. Ronald was bereid om tijd in dit gesprek te investeren. Een besluit voor een overnamen van een onderneming neem je niet zomaar. Daar moet je goed over nadenken, het is niet goed om bij een grote uitgaven alleen intuïtief te handelen. Zo gezegd zo gedaan, er is een afspraak gemaakt. Een kennismakingsgesprek wordt door nagenoeg alle coaches kosteloos gedaan.

Kennismaking

Bij aanvang van het kennismakingsgesprek is het belangrijk dat, zowel Ronald als de coach zich aan de ander voorstellen. Voor het kennismaken is ruimschoots de tijd genomen. Het gaat tenslotte over het opbouwen van een relatie. Dit betekent dat er gesproken is over; wie is de coach, wat heeft hij gedaan en daarna is het de beurt aan Ronald. Op dit moment is Ronald commercieel directeur en adjunct directeur bij een middelgrote drukkerij. De eigenaar is momenteel directeur en is rond de 55 jaar. Ronald zelf is 44 jaar jong en vind eigenlijk dat hij duidelijkheid wil hebben over zijn toekomst voor zijn 47^ste verjaardag. Er is dus nog voldoende tijd beschikbaar. Doordat Ronald al jaren werkzaam is in de drukkerij branche heeft hij veel kennissen in deze business. Daarbij komt dat hij door zijn ervaring ook veel verantwoordelijke personen bij de middel en grote klanten kent. Hij is al enige jaren getrouwd en samen hebben ze twee kinderen. Zijn vrouw werkt ook voor 3 dagen per week buitenshuis. Na de persoonlijke kennismaking volgt de kennismaking met coaching wat is het en wat het kan betekenen voor Ronald. Het gaat vooral over het ervaren van hoe coaching door mij wordt gedaan. Ronald stemt in om de test van hoe coaching werkt aan te gaan. We starten dan ook met de vraag, wat houdt je op dit moment bezig.

Zal ik een drukkerij overnemen?

In de afgelopen jaren heeft Ronald al diverse malen een aanbod gekregen om een drukkerij over te nemen. Ronald is al meer dan 15 jaar werkzaam in de drukkerij branche. Hij heeft gedurende die jaren bij vier verschillende drukkerijen gewerkt. In bijna alle drukkerijen heeft hij een management functie vervuld, van bedrijfsleider tot adjunct directeur/commercieel directeur. Bij een van de drukkerijen heeft Ronald naar eigen zeggen als bedrijfsleider, de drukkerij gered van een faillissement. De drukkerij is gereorganiseerd, er is veelvuldig gesproken met de vaste klanten over wat zij konden en wilde betekenen voor de drukkerij en er zijn gelijkertijd nieuwe klanten gezocht. Het resultaat van deze activiteiten was dat de drukkerij na een jaar weer een gezond positief resultaat heeft laten zien. Al met al geeft Ronald aan dat hij niet twijfelt aan zijn eigen kunnen om een onderneming als eindverantwoordelijke te kunnen leiden. Ronald benadrukt nog maar eens dat deze activiteiten allemaal zijn uitgevoerd in loondienst van de onderneming. Als eigenaar de onderneming leiden ziet Ronald toch als iets anders. Dan heb je zowel de lusten als de volledige lasten van de onderneming. Alle dagen van het jaar, jaar in en jaar uit. Al met al de betrokkenheid van je als eigenaar is totaal anders als die van een betrokken werknemer. In de afgelopen jaren heeft Ronald een patent aangevraagd en gekregen voor een specifieke druktechniek die bijzonder goed gebruikt kan worden in een klanten omgeving met een groot aantal klanten, zoals evenementen, pretparken, vliegreizen, vakantieparken e.d. Het patent heeft hij samen met een bevriende ondernemer aangevraagd en ook daadwerkelijk gekregen. Het verkrijgen van dit patent heeft hem en zijn kennis ieder 10.000 gekost. Uiteindelijk is het wel de bedoeling dat deze investering ook wordt terugverdiend. Enkele weken geleden is Ronald gebeld door een van zijn oude werkgevers met de vraag of hij eens wilde komen praten. Ronald heeft dat gedaan en tijdens dit gesprek werd hem aangeboden om de drukkerij over te nemen. Ronald is wel een persoon die de huidige directeur het gunt. Ronald voelde zich bijzonder vereerd met het aanbod. Het aanbod heeft de afgelopen weken voor veel slapeloze nachten gezorgd.

Wat is de stand van zaken van de drukkerij?

Vanuit het verleden kende Ronald de drukkerij, hij heeft er tenslotte een viertal jaren zelf gewerkt. Hij is ongeveer 4 jaar geleden weggegaan bij deze drukkerij om naar zijn huidige werkgever te gaan. Het machinepark van de drukkerij was toen aan de relatief oude kant en daar is weinig verandering in gebracht. Tijdens het gesprek heeft de eigenaar trots de drukkerij in zijn huidige status laten zien. De medewerkers zijn vluchtig aan de orde gekomen. Er waren toen al een paar medewerkers die niet optimaal functioneerde en dat is in de afgelopen jaren niet gewijzigd. Ronald gaf aan met hen eigenlijk niet in zee te willen gaan. Personeel is belangrijk, goed personeel is cruciaal voor de nodige veranderingen van de drukkerij. Naast dit alles is de omzet de afgelopen jaren verder achteruit gegaan en er zijn geen grote opdrachten in vooruitzicht. Ronald heeft dan voor zichzelf dan ook het gevoel dat de drukkerij in zijn huidige vorm meer afstormt op een faillissement dan een geslaagde overnamen. De kans op een rooskleurige toekomst is laag. Er zal heel veel moeten veranderen wil de drukkerij levensvatbaar blijven. Om na te gaan wat Ronald nu echt wil bereiken stel ik hem de volgende vraag.

Wat wil je persoonlijk bereiken als ondernemer?

Ronald schrikt van de vraag en blijft enige tijd stil in gedachte. Hij vindt dit zienderogen een moeilijke vraag. Daar heeft hij nog niet echt over nagedacht. Hardop denkende komt als eerste het gebruik van hun patent aan de orde. Ronald wil nu eindelijk zijn patent ten goede brengen. Hij heeft tenslotte niet voor niets een patent aangevraagd. Daarna geeft hij aan dat hij erg genoten heeft van de periode waarin hij daadwerkelijk een onderneming helemaal kon leiden. Eigenlijk geeft Ronald aan weldegelijk een onderneming te willen leiden. Vraag is natuurlijk altijd nog, is dit als eigenaar of als statutair directeur. Bij beide varianten heeft hij de leiding, echter de vorm van het persoonlijk gevoelde risico is heel verschillend. Dan komen we bij het risico terecht. Ronald geeft aan dat zijn vrouw anders tegen risico’s nemen aankijkt, van haar hoeft Ronald zeker geen eigenaar te worden. Statutair directeur met de benodigde bevoegdheden is dan mogelijkerwijs wel het meest optimale. Ronald hecht veel waarde aan zijn gezin, dat een beslissing altijd met instemming van hen zal moeten gebeuren. Hij hecht dan ook wel heel veel aan de mening van zijn vrouw. Over het algemeen wordt ook gezegd dat de partner van de ondernemer een hele belangrijke rol speelt in de wereld van de ondernemer. Dit geldt eigenlijk voor alle functies. Je kunt als persoon weinig doen in je werkzame leven als je partner er niet achter staat. Dan komen we automatisch in de omgeving van Ronald terecht. Ronald heeft veel kennissen die ondernemer zijn en die geven altijd aan dat Ronald ook ondernemer zou moeten worden. Hij heeft ook wel het idee dat hij meer gewaardeerd wordt door zijn kennissen als hij ondernemer is dan als hij in loondienst blijft. Wel ondernemer worden om de mogelijkheid te krijgen leiding te kunnen geven aan een drukkerij. Met de daarbij behorende hogere waardering van zijn kennissen, met de mogelijke voorzichtige bedenkingen van zijn vrouw voor de stap tot ondernemer. Een moeilijke keuze: kies je voor jezelf of kies je voor je gezin. Een keuze die regelmatig voorkomt bij mensen die denken aan het voor zichzelf starten van een onderneming. Ronald weet nu ongeveer wat hij zelf en zijn omgeving belangrijk vinden. Laten we dan eens kijken naar de opties die Ronald nu heeft.

Wat zijn de mogelijke opties voor Ronald?

Allereerst worden er nu een aantal opties bedacht, zonder dat ze worden beoordeeld op aantrekkelijkheid en haalbaarheid. Het genereren van opties kan worden gedaan door creativiteit toe te passen. Enkele van de genoemde opties zijn: 1: Onderneming overnemen, zoals deze hem is aangeboden; 2: Onderneming overnemen en op zoek naar een geschikte drukkerij om over te nemen; 3: Patent aan een onderneming aanbieden, om de winst door deze drukkerij te laten maken en afspraken maken over vergoeding; 4: Inkopen in een andere drukkerij door kopen van aandelen, betaling met geld of inbreng van het patent; 5: Onderneming waar hij nu adjunct is t.z.t. Over te nemen. 6: Zijn patent gebruiken om tijdens de eerste gesprekken duidelijk te krijgen of de huidige eigenaar bereid zou zijn aan hem te verkopen. Mogelijk kan het patent nu worden ingebracht tegen verkrijging van aandelen van de drukkerij. Al met al ontstaat het beeld dat er meerdere mogelijkheden zijn om de stap te maken naar leidinggeven zonder dat je nu direct een drukkerij overneemt. Aan het einde van het gesprek wordt het gesprek nog geëvalueerd en er worden afspraken gemaakt over het moment van terugkoppeling door Ronald en over zijn besluit en/of de vervolgstappen. Een van de belangrijke evaluatieonderwerpen is dat Ronald het gesprek als zeer open en constructief heeft ervaren. De volgende dag belt Ronald blij en opgelucht op. Hij verteld dat het gesprek heel veel duidelijk heeft gemaakt en dat hij heeft besloten de aangeboden drukkerij niet over te nemen. Hij gaat volgende week met zijn huidige directeur praten over deelnamen in de drukkerij van zijn werkgever. Hij gaat daarbij zeker zijn patent gebruiken om dat ook daadwerkelijk in de praktijk te gaan brengen, bij voorkeur bij zijn huidige werkgever. Dit levert de hoogste risicobeheersing op en heeft nog het gewenste einddoel. Bij de vraag wat hij gaat doen als zijn huidige directeur niet openstaat voor een aandelen overdracht, verteld hij dat hij de tijd neemt voor alles. De overdracht hoeft helemaal niet morgen te gebeuren, als het duidelijk is waarnaar toegewerkt gaat worden is dat ook voldoende en rustgevend. Dit artikel is gebaseerd op praktijk ervaring, echter enige gelijkenis met een werkelijke situatie berust alleen op toeval. Namen van personen, ondernemingen e.d. zijn fictief.