Bedrijfsovername: inbreuk op garanties? Wanneer moet ik klagen?
Wanneer moet je gaan klagen als er inbreuk wordt gepleegd op garanties? Onze partner Enno Schets van Schets Advocatuur vertelt je er hieronder meer over.
Garanties en inbreuk daarop
In geval van een bedrijfsovername dient verkoper vaak een hele set garanties te verschaffen, die betrekking hebben op de aandelen, de vennootschap, belastingen etc. Garanties zijn verklaringen van verkoper bij bedrijfsovername over bepaalde feiten die in beginsel als juist worden verondersteld (bijvoorbeeld: de grond is niet vervuild). De koper kan schadevergoeding vorderen als blijkt dat de garantie niet juist is geweest. Maar let op de klachttermijn!
Koop titel 7.1 BW: geldt bij bedrijfsovername
Belangrijk voor potentiële kopers bij bedrijfsovername is om zich te realiseren dat titel 7.1 (koop) van het Burgerlijk Wetboek (BW) ook van toepassing is bij bedrijfsovername, bijv. op de koop van aandelen. Waarom, zult u zich afvragen. Omwille van met name de klachttermijn ex artikel 7:23 lid 1 BW.
Klagen binnen bekwame tijd
Artikel 7:23 lid 1 BW bepaalt dat de koper “binnen bekwame tijd” nadat hij een inbreuk op een garantie (“een gebrek”) heeft ontdekt, daarover bij verkoper moet klagen. Wat geldt nu als bekwame tijd? In de jurisprudentie wordt als uitgangspunt een klachttermijn van (slechts!) 2 maanden genoemd (tenzij partijen contractueel een afwijkende regeling hebben getroffen), welke termijn ingaat zodra de koper weet of behoort te weten van de inbreuk op een garantie.
Voorbeeld klachttermijn
Ontdekt koper na de bedrijfsovername dus bijvoorbeeld op 1 januari 2012 dat de grond is vervuild, dan doet koper er bij bedrijfsovername goed aan bij verkoper te klagen voor of uiterlijk eind februari 2012. Dat de koop zelf bijvoorbeeld al 1 jaar eerder plaatsvond, doet niet ter zake. Als aanvangsmoment van de klachttermijn geldt het moment dat de koper weet of behoort te weten dat de in het kader van de bedrijfsovername afgeleverde zaak niet aan de overeenkomst beantwoordt.
Consequentie niet opvolgen klachttermijn bij bedrijfsovername
Klaagt koper niet (tijdig), dan verliest hij iedere rechtsvordering, bijvoorbeeld op vergoeding van schade (mits de verkoper zich in een procedure bij de rechter uitdrukkelijk beroept op het verloop van de klachttermijn van 2 maanden c.q. het te laat klagen door koper). Eerder zijn twee uitspraken gewezen (Hof Den Bosch, 19/01/2010 en Rechtbank Utrecht, 03/02/2010) waarbij de klachttermijn een rol speelt en waarbij na lang procederen met (alsnog) een eenvoudig beroep door verkoper op art.7:23 BW twee vorderingen tot schadevergoeding (waarvan een van circa € 750.000,=) keihard onderuit zijn gegaan.
Conclusie: tijdig klagen!
Langer stilzitten na de bedrijfsovername door koper bij “gebreken” is fnuikend voor de schadeclaim van koper, terwijl een dergelijk stilzitten voor drukke ondernemers, die na de bedrijfsovername bezig zijn met integratie van de gekochte onderneming en met het draaien van hun onderneming(en), bepaald niet ondenkbaar is.
TIPS voor koper bij bedrijfsovername
Wat is hieraan te doen, als u (potentieel) koper bent of adviseur van koper bij bedrijfsovername?
1. Regel met het contractueel:
- in het bedrijfsovername contract dient de toepasselijkheid van titel 7.1 BW te worden uitgesloten;
- neem daarnaast een beding op in het bedrijfsovername contract luidend: “Indien geen kennisgeving van de inbreuk op de garanties plaatsvindt binnen bekwame tijd, ontheft dit verkopers niet van hun aansprakelijkheid voor de desbetreffende tekortkoming.”;
- mocht er op voorspraak van verkoper een beding in het bedrijfsovername contract moeten worden opgenomen, inhoudend dat “zo spoedig als mogelijk moet worden geklaagd, na ontdekking van …”, maak dan deze termijn concreet en stel de klachttermijn bijvoorbeeld op minimaal zes maanden of 1 jaar na ontdekking van de inbreuk op de garantie.
2.Wacht na de bedrijfsovername geen jaar nadat de inbreuk op de garantie is ontdekt, doch leg dit direct na ontdekking schriftelijk bij verkoper neer.
Voor adviseurs van kopers van ondernemingen is het bijzonder nuttig om hun cliënten pro actief bij/na de bedrijfsovername schriftelijk op deze klachttermijn te wijzen en te melden dat hun cliënten direct na ontdekking van een gebrek of inbreuk op een garantie hiertoe schriftelijk klagen bij verkoper. Dit op straffe van het verlies van hun vordering tot schadevergoeding.
TIPS voor verkoper bij bedrijfsovername
Hoe als (potentieel) verkoper of adviseur van verkoper met titel 7.1 BW om te gaan?
- laat de toepasselijkheid van titel 7.1 BW desgewenst intact en sluit de werking daarvan contractueel dus niet uit;
- neem een beding op dat koper bij een inbreuk op een garantie zijn kennisgeving daarover “binnen bekwame tijd” moet doen;
- neem een beding op in het overnamecontract luidend: “Indien geen tijdige kennisgeving van de inbreuk op de garanties binnen bekwame tijd door verkoper is ontvangen, dan verliest koper iedere rechtsvordering ter zake van die inbreuk.”
Voor adviseurs van verkopers van ondernemingen is het bijzonder nuttig om hun cliënten pro actief bij/na de bedrijfsovername er schriftelijk op te wijzen dat hun cliënten zich uitdrukkelijk moeten beroepen op de klachttermijn van artikel 7:23 lid 1 BW, dit voor het geval dat verkopers worden geconfronteerd met een (veel) te laat klagende koper. Rechters passen dit artikel niet ambtshalve toe; verkoper dient er uitdrukkelijk een beroep op dit artikel en de klachttermijn te doen, wil een rechter in voorkomend geval vorderingen tot schadevergoeding kunnen afwijzen. Tot zover voor dit moment. Ik adviseer u in voorkomend geval alert te zijn.
